Laʻau

Teu - mai le totoina i le ipu

O le tulaga lelei o le kofe pe a tupu aʻe i le fale e tele lava ina faalagolago ile faigamalama mama. E maitauina le atinaʻeina o le agaifanua lelei pe a tuʻu i le itu i saute, sasaʻe sasaʻe, matapiʻe i sisifo. O le itu i mātū e le talafeagai mo le tausia o se nofoaga faʻavaomalo.

O le susulu malosi o le la o se vaega e taofia ai le tuputupu ae o le kofe kofe. O le mea lea, o faʻataʻitaʻiga i lalo ifo o le 2 tausaga le matua o loʻo tausia i le malamalama faʻafesoʻotaʻi. Aʻo amata ona aliali mai fatu, e tuʻuina le kofe i luga o le pito sili ona lalata o le windowsill. A maeʻa le fualaau aina, tuʻuina i lona nofoaga muamua.

Teu, po o le Kalama (Coffea) - o se faʻavae o tagata taʻitasi o le aiga Marenova (Rubiaceae) I totonu o le vao, kolo e tupu i Aferika ma Asia, o aso nei ua totoina i vaʻaiga i le salafa o le lalolagi. O le tele lava o ituaiga o laau laiti po o laau tetele. I tulaga o potu, o le kofe e masani ona avea ma foliga o se togavao.

Fale tipi. © laau-ola-laau

I totonu o fatu o laulaau taʻitasi o le tausaga ua tuanaʻi o le kofe ua afua mai i le 2 i le 15 fugalaau, e aoina i nai pupuʻu pupuu. O fugalaau e masani ona papaʻe, manogi, o le manogi e pei o le jasmine. E i ai taimi o le kofe lea o gaʻo o fugalaau o se kulimi paʻu.

O fugalaau taitasi e masani lava ona ola mo le aso e tasi, ae o se mea fou e sui ai, o lea o le taimi o le fugalaau o nisi taimi e faaauau pea seia oo i Aukuso. E i ai taimi e fuga ai le kofe i le taumalulu.

O fua o le kofe ripen mo le tusa ma le tausaga ma e le o toe ola i le taimi e tasi. Faʻasaga lelei mai se tagata matua, e mafai ona e aoina i le 1 kilokalama o kofe kapalai i le tausaga (i totonu o potu avanoa). O o latou foliga vaaia, latou te foliga mai o se kerupi mumu laitiiti, ae e iai foi ituaiga eseese, o le paluga o fua o loo samasama ma paʻepaʻe.

Fale tipi, po o Teu. © B.navez

Fafaga ile togalaau i le fale

A oʻo ina totoina se kofe i totonu o se fale mautotogi, o le palealii e tasi le itu o loʻo faʻavae i luga o le faamalama. O nisi o tagata alolofa e faʻaaogaina pea le laau, ausia le faʻamalamalamaina o le pale atoa. E le mafai ona faia lenei mea: o le a afaina ai le seleselega.

O le lelei o le vai inu vai inu vai e matua faigata lava. E lelei lava, e sili atu le faʻaaogaina o le vai mai vaituloto faalenatura, vevela i le vevela o le 3-5 tikeri i luga aʻe o le vevela o le potu. Tapuni le vai pe a kuka pe faʻatagaina foi e tu i totonu o se pusa avanoa mo le itiiti ifo ma le tolu aso.

E le pei o le tele o isi fualaau 'aina e totoina i nofoaga e nonofo ai, o se kofe e fiafia tele ile vaimamaina o se eleʻele eleʻele e oʻo lava i le vaitau o togavao.

I le taumalulu, e le manaomia e le kofe le fafagaina faifai pea, e mafai ona faaitiitia i le tasi i le vaiaso. A oʻo ile faʻavavega o le vevela i le +15 tikeri, e faʻamalo uma le vai.

I le tau vevela, pe a manaʻomia le faʻafeusuaʻi i aso uma, o le palapala i totonu o se ulo e iai se kofe e mafai ona mulimulitaʻi ma le manua e lelei ona pala. O lenei mea o le a fesoasoani e faʻamautu ai le susu i totonu o le palapala ma faʻaitiitia ai le tele o le faasusu. I le vaitau o le tuputupu ae malosi o le kofe i le afiafi, e aoga tele le palu uma o le pale i le vai.

E mafai ona e faanatinatiina le taimi e fua ai fualaʻau i le kofe i luga o tui. E faia i le tutusa lava auala e pei o le gaosiga o gaosi i le fale. Ole tui e mafai ona faia na o le taimi mafanafana.

O fua o le kofe. © FCRebelo

Totoina o laau

O fualaau laiti o kofe e totoina i tausaga taʻitasi. E maitauina o le taimi lava e ulu atu ai le laau i le vaitau o le fua, e mafai ona faatino le toe totoina i le va o le 3 i le 5 tausaga. O laau totō e leʻi ulu atu i le vaitau o fualaau aina e sili ona toe totoina i le tautotogo (Mati-Aperila). O laau totő e fua lelei fua o le a tuʻuina atu i se vaa tele pe a maeʻa le seleselega. E le tatau ona tuai ona, talu mai le 1-1.5 masina o le a amata ai se galu fou o le puaʻa.

O le fagalaʻau e faʻafeiloaʻi le gafa. E faigofie lana metotia ma i le tele o auala e talitutusa ma le auala e tasi o le tausia o isi aganuu. Latou te amataina le totoina, ia mautinoa o loʻo aʻafia atoatoa le aʻa o le vaa. I le taimi lava e tasi, o le tele o le vaa fou e tatau ona sili atu nai lo muamua i fua uma e le sili atu i le 5 cm. E moni, e le pei, mo se faataitaiga, fualaau suamalie, e mafai foi ona gaosia le kofe i totonu o voluma tetele. I lenei tulaga, e tupu foi le masani, ae o le fugalaau ma fualaau aina e le tele naua.

Fale tipi, po o Teu. © janneok

Fertilizing ma le faʻaleleia o le kofe

O le mea autu e manaʻomia e le agavaʻa o le eletise. O lona punavai aupito sili ona lelei, o le manulele; O le kofe e leai se taimi e moe ai, o lea e tupu ai le laau, fuga ma fua mai i le tausaga atoa, e tatau ona fafagaina pea i le 10 aso, fai atu, 1.10 ma le 20 o masina taʻitasi.

I le taumalulu-taumalulu, pe a faʻatuai le tuputupu aʻe o kofe i lalo o le aʻafiaga o faʻalavelave leaga (faʻaitiitia le malamalama ma le vevela o le palapala), o le laei pito i luga e faʻaititia i le 1 taimi i le 15-20 aso.