Fugalaau

Fugalaau totogo lauʻeleʻele - lili o le vanu

Ia Me, oʻo mai le tautotogo i ona lava fanua, togalaau ma vaomatua o loʻo ufiufi lauusiusi, ma o le ea ua tumu i le manogi manaia fou. E susulu le lili o le vanu, peleina e le au faifaatoaga ma tagata e fiafia i meaola.

O se togalaau laʻau mama, muamua na faamatalaina e Karl Linnaeus, e mafai ona maua i le vaomatua i aso nei, e faʻaaogaina e teuteu ai togalaau aina ma faʻamalosia le amataga o le tautotogo, ola aʻe pei o se mea totō. Faʻafetai i faifaʻatasiga, e sili atu nai lo le luasefulu ma le lua ituaiga o lili o le vanu na faʻaalia i le faʻaaogaina o faifaatoaga, e ese le eseesega mai le tuaa vao i le ata ma le faʻamatalaga.

Lili o le faʻavasegaina o vanu

O le faʻamatalaga muamua o lili o le vanu e pei o le genus e aofia ai Linnaeus. I le seneturi XVIII, na tofia le laau i lili ma maua ai le igoa Lilium convalium, lea i le faa-Latina o lona uiga "Lily of the valley." Ma, sa sili atu ma le tasi taimi na saienitisi ai saienitisi le fesoʻotaʻiga o aganuʻu i se vaega patino o le faʻavasegaina lautele na taliaina.

I le taimi nei, o lili o le vanu, e pei o isi laau totō e masani lelei i faifaatoaga, mo se faʻataʻitaʻiga, kupen, fale moa ma polyantes, o se vaega o le lautele o Asparagacee aiga. Ua suia foi le igoa faʻaonapo nei o le fugalaau.

Lily o le vanu i aso nei ua lauiloa o Convallaria poo Convalaria. Faatasi ai ma tagata, o le lili o le vanu e lauiloa foi i lalo o isi igoa, mo se faataitaiga, o le logo o le vaomatua, May po o lili vao, gladysh, tamaiti, cherries meadow, laulaufaiva laumei po o faga taliga.

E ui lava e aloaia aloaia e fomaʻi fualaau o loʻo i le Europa ituaiga o le vanu i Me, o tagata o loʻo ola i matu ma sasaʻe o Asia, faapea foi i le teritori o Amerika i Matu Amerika, ua faʻalauiloaina e le tutoʻatasi.

I le taimi lava e tasi, o eseesega o foliga mai o laau laiti, e ui i lea, o le taua tele o nofoaga ma nofoaga ma le leai o se fesootaiga i le va oi latou o se mafuaaga lelei lea e talanoa ai e uiga i le i ai o le tolu, ma o nisi foi taimi e fa ituaiga o lili o le vanu:

  • May lily o le vanu (C. majalis), e toetoe lava o soo se mea i le konetineta o Europa;
  • lili o le vanu Keizke (C. keiskei), ola aʻe i Sasae Mamao, i Saina ma Mongolia, ma sa maua foi i sisifo o Hindustan.
  • lili mauga o le vanu (C. montana), o loʻo nofoia vaomatua i le itu i sasaʻe o le Iunaite Setete;
  • Lily Transcaucasian o le vanu (C. transcaucasica), tuputupu ae i le Caucasus, i Transcaucasia, e aofia ai le teritori o Take.

Lisi o le lili o le vanu

Lily o le vanu e le lelei, e sili atu ona lelei le fetuunaiga, o lea sa mafai ai ona ou ola i ni eseesega o fesuiaiga ma tulaga masani. Ma le isi, i soo se mea lava o le laau toto:

  • faaalia ai le faapalepale malu;
  • sili atu le lelei o le eleele suamalie;
  • e le taliaina toleniga.

I le natura, o lili o le vanu e mafai ona maua i ni paʻu ma fefiloi, e le masani ona maua i vao vao. Faʻaauau le atinaʻeina o vaega eletise ma vaʻa tupu i se taimi o loʻo inu pea le eleele i le suasami suamalie, o laulaau i luga o laau ma vaovao e leʻi tatalaina atoatoa, ma e leʻi ola aʻe mutia. I ia tulaga, o le rhizomes o le taumalulu e maua ai mea uma e tatau ai mo le tuputupu aʻe. Ma i ni nai tausaga, o se pupuni tele e aliali mai i luga o le 'upega tafaʻi o na o ni nai taamilosaga o laulaʻau lamolemole-elliptic.

Ona o le malosi e puʻeina ai ni teritori fou, i totonu o togalaau o loʻo ola ai le lili o le vanu, o le saite mo lea mea e tatau ona faʻamapulaʻaina. A le o lena, e mafai e le laau ona suitulaga i isi fualaʻau faamanuiaina i nai vaitau.

E ui lava i le tumau ma le faʻafeiloaia, o ituaiga uma o lili o le vanu o loʻo faʻatafunaina ua lamatia ai le faʻaumatia. O le mafuaaga e le gata o le matagofie o fugalaau ma le manogi malosi, ae o mea aoga foi o le laau. O le mea lea, i Rusia, ma i le tele o atunuʻu Europa ma i le setete o Amerika o Kentucky, o le ituaiga na maua i lalo o le puipuiga aloaia.

O le a le mea e foliga mai ai se lili o le vanu: o se faʻamatalaga o le laau

Lily lily o le vanu e masani ona iloa e le toatele. Ae ui i lea, o se aganuʻu agavaʻa faʻapitoa e le gata o fugalaau matagofie ma logo lanu paʻu.

O le tele o le laau, e pei o se lala malosi malosi, ua natia lalo eleele. Faafeiloaʻi i le uila o le rhizomes lanu enaena ma le tele o aʻa laiti o le lili o le vanu e faʻalautele mai ia i latou:

  • e faʻamafanafanaina lelei ma e oʻo lava i le malolo, e vave ona toe faʻaleleia;
  • tasi o le muamua e ala mai i le amataga o le vevela o le tautotogo,
  • manuia le faʻasalalau e se auala vavave.

O le eletise o le laau e aofia ai pupu pupuu ma se rosette o lau. E le gata i lea, o laupepa laʻititi pito maualalo, e leʻi faʻapenaina e masani lava ona tuʻuina i lalo o se palapala palapala. O laulaau moni e foliga mai ao tuputupu ae. Muamua, e gaugau i totonu o se pupuʻu tele, lea e faasolosolo malie lava i luga ae o le eleele ma tatala. O ata lamolemole susulu o le Shirokolantsetny o loo valiina i lanu lanumumu lanumoana, maua ai le umi o le momoe ma faasino i ai fautuaga.

Pe a lua lua pe tolu laʻau, o le a amata le atinaʻe o le pi, ma liliu atu i se fugalaau fugalaʻau, e vave mai i le 6 i le 20 futu. O le maualuga o le toto e faalagolago ile ituaiga ma ituaiga. O laau vao, e pei o se tulafono, e sili atu ona tauagafau nai lo togalaau togalaau, ma lili o Europa o le vanu, e le sili atu ma le 15-20 cm, e maualalo ifo nai lo latou vaʻa Asia ma Transcaucas, e oʻo atu i le 30-50 cm le maualuga.

Talu ai ona o le fugalaau e tupu i luga o pulupulu na toe faʻafoʻi i le vaitau ua mavae, o lona matagofie e faalagolago i le lelei o le tausiga ma tulaga tuputupu ae na faia mo le lili o le vanu.

I le vao ma le tele o ituaiga o aganuu, o le perianth e faigofie, pei o foliga o le logo. I totonu o le calyx lapotopoto mai le 4 i le 9 mm le maualuga o loo i ai ono uila ma se pestle puupuu.

O lili muamua o le vanu e matala i le vaega pito i lalo o le au, ona oo mai ai lea o le ogatotonu ma luga o buds.

E fuafua i luga o le tau ma le tau, e mafai ona tupu mai le lua tausaga o Me ia Iuni. O le fua, o le fugalaau e tumau mai i le lua i le tolu vaiaso.

E faʻafefea tele le lili o le vanu

Afai e le vevela tele le tau, o logo paʻepaʻe papaʻe e sosolo ai le pulumu atoa ma e le fiu mo se taimi umi, e maua ai le avanoa e fausiaina ai le tele o ovaries. A fuga mai lili o le vanu, e tumu le ea i se manogi malosi. O le manogi lea e tosina mai ai le tele o pi ma isi pollinators i fugalaau.

O le manuia o galuega a iniseti e mafua ai le foliga mai o vine lapopoa, lea, ao latou vevela, faateleina le lapopoa ma suia lanu mai lanumeamata i le enaena, ona sosoo ai lea ma le ogatotonu o le taumafanafana, i le moli lanumumu po o le mumu. I totonu o le fualaau aina ua vaevaeina i ni potu se tolu e aofia ai fatu tetele e 1-2.

E le vave faʻanatinati togalaau ma e masani ona avea ma meaʻai mo manulele ma manoa. Faafetai i lenei mea, o lili o le vanu e tupu manuia i le mea e leʻi maua muamua ai lenei laau. Ae peitai, o lenei metotia o le toe gaosia e le talafeagai mo i latou oe mananao e vaʻaia lili o fugalaau fugalaau e le oi le ata, ae i a latou lava togalaau.

Afai o le lili o le vanu e tupu mai le fatu, o le a totogo le laau pe a uma le 6-7 tausaga. O le mea lea, e fiafia le au faifaatoaga e faʻaaoga le vavao o le aganuu e faʻaaoga ai aʻa.

A maeʻa ona e faʻafeiloaʻi i se nofoaga fou, e vave ona aʻafia selenoa malosi ma amataga o lau laʻau ma, ma le tausiga lelei, o le a faʻafiafiaina oe i lanu lanu manogi i le 1-2 tausaga.

Ituaiga ma ituaiga o lili o le vanu ei ai ata fugalaau

O fugalaau manogi matagofie ua leva ona tosina atu i ai le mafaufau o le tagata. I le leva o luma o Linnaeus, na lauiloa le lili o le vanu i tagata o loʻo nonofo i nei ona po o Europa, Rusia, Asia. O lenei mea ua molimauina e ala i le taʻua o le laau i tala anamua a tagata Roma anamua ma tagata Siamani, ituaiga Slavic, faapea foi ma le faaaogaina o aganuu mo togafitiga faafomai.

Mai le XVI-XVII seneturi, ina ua iai Falani ma isi atunuu sa i ai se faiga masani mo teuga ma teuteuina i fugalaau o laei ma laei, o lili o le vanu na matua talia. E le gata na latou faʻaali atoatoa i latou i le vavaeina, ae na latou faia foi o se mea e masani ai, o se mea manogi e palu ai manogi manogi.

O le manaʻoga mo fugalaau e matua tele na tutupu mai laau mai le vaomatua i togalaau ma fugalaau fugalaau. Faafetai i le filifilia ma le faaeteete, o ituaiga eseese o Convallaria grandiflora na oo mai lava i lena taimi. O nei laau totino e iloga i luga o laʻau mumu i luga aʻe o laʻau lanu meamata ma e oʻo atu i le 20 paʻepaʻe papaʻe lapopoa.

O le isi mea na ausia e le aufaipese o foliga mai o lili o le vanu o ona fugalaau e le o lanu papae masani, ae i totonu o le paʻu piniki po o le palanila. O le ata e maua ai se ata vaaia o le lili o le vanu o Convallaria Rosea.

O le le manao e nofo i luga o le taunuuga, o tagata fiafia o lenei vaitau matagofie o le tautotogo na fatuina ai se vaega o ituaiga Convallaria Prolificans ma le terry corollas. O pulumu o nei laau totino e sili atu le matagofie, aʻo le faʻasaoina atoa le tetee ma mea manogi matagofie.

Le itiiti ifo le manaʻomia i totonu o tagata fugalaau fugalaau o lili o le vanu ma lau laʻau muamua. O nei ituaiga o fesuiaiga, o laupepa laupepa, e faalagolago i le eseesega, ua teuteuina i fasi, taʻavale poʻo taʻavale o le eseesega o leo.

O Hardwick Hall togalaau lili o le vanu e tu i fafo ma laulaau ma se lapoa lautele, lanu eseese o lanu samasama.

O le lili Albostriata o laau vaovao e faaluaina teuteuina i le taimi o le fugalaau, ma pe a maeʻa ona matuā matagofie lava le faʻafetai i paʻu laulamu pupula o loo ufiufi i laina uumi o se paʻu samasama.

E sili atu mafaufauga auro i laulaau o le ituaiga Aurea. I luga o ni laulaau lanu meamata, o le lanu e tumau pea i foliga o fasi vevela, o le isi o loo valiina i lanu samasama. Malamalama, e pei o le ata o fugalaau o le lili o le vanu, atonu e i ai fugalaau fugalaau.

Le faʻaaogaina o lili o le vanu

I totonu o le togalaau, o lili o le vanu e faʻaaogaina lelei mo nofoaga e faʻaoga ai laufanua i lalo o palealii ma laau ma vao uumi. E mafai ona totogo lau fugalaau e mafai ai ona e toe faaolaola le teritori, aʻo le tele o laau totō e leʻi oʻo i le malosi atoatoa.

O le taua tele o le aganuu e le manaʻomia ai se tausiga faʻapitoa, e faigofie lava le malulu i le vaega Europa o Rusia, e lelei tele i ituaiga o meaola e pei o le aquilegia, irises, e fuga mai i se taimi muamua nai lo le poliki. I lenei tulaga, i le ogatotonu o le taumafanafana, o le teuteuina o lili o le vanu ua paʻu. Ina ia tausia pea le fou o le laʻau, e faʻafeinu le laau, ma fautuaina e le faʻauʻuina le fugalaau fugalaau o loʻo totoe, e pei o le faʻavaivaia o le fuga o le tausaga e sosoo ai.

E mafai ona ola i totonu fale o le vanu, e pei foi o le vave maua o fugalaau e ala i le totoina o rhizomes maloloina ua teuina i totonu o le fagu i le autumn.

Afai o le lili o le vanu e aoina mo se fugalaau, e sili atu le tuʻuina atu o mea e sili ona lelei i palasi e le o tatalaina. O le tipiina e faia i le taeao po o le afiafi, pe a le o le susulu o le la. Ona o le manogi malosi, o le lili o le vanu fugalaau e le tatau ona tuʻuina i nofoaga e nofo ai, aemaise ile potu o tamaiti ma potumoe.