O le togalaau

Monarda

Monarda o se laau na aumai ia i matou mai Sepania. Na tatala e le fai togalaau o Nicholas Monardes. Na ia muai vaai i lenei laau matagofie i vaomatua i Matu Amerika. Mo se taimi umi, na suʻesuʻe ai Nicholas i ona uiga ma meatotino, lea na ia saunia i le lalolagi atoa i auiliiliga. Ina ua uma le amataga o le togavao, sa ola malosi o se laau teuteu, mo le matagofie ma le manogi.

O le monarda na maua lona igoa faafetai i le na sailia, ae o lona igoa moni o loo taoto i le fanua Initia, aua o le moneti o se upega mai le ituaiga o Initia.

I le monarda masani, e 12 ituaiga eseese o laau totō e mafai ona vaaia toetoe lava i Amerika. Ae, e ui lava i le aiga Amerika, i la matou eria e mafai ona e mauaina nisi o ituaiga o meaola.

Monarda ola i ni lanu: lanu samasama, susulu, lanu mumu, lanu violē ma e papaʻe. Na ia mauaina lona faanunununu i le amataga o Iuni, ae ua maeʻa ona fuga mai ia Setema, mai le muamua malulu malulu. A o faagasolo le vaitau o le fugalaau, e tosina mai e le monarda ia butterflies, bees ma manulele ma ona fugalaau matagofie. Ma o lona manogi manogi e le mafai ona na o le tosina atu o tagata nonofo i vaomatua ma fanua.

Afai e te talanoa ma soʻo se tausi meaʻai, e tusa lava pe iai se tagata fou i lenei pisinisi, o le a fai mai tagata uma ma le mautinoa o le meli mai le monarda bushu o le iuga aupito sili lea ona lelei mai i faʻi suka e mafai ona latou aoina.

Totoina, toe gaosia ma tausia

Fanua. Ina ia toto monarda, e tatau ona e iloa e le gata o ona fausaga ma meatotino, ae o le nofoaga foi o le a tupu ai. Afai e te filifili e toto se moneti i luga o lau 'upega tafaʻilagi, ona e manaʻomia lea e teu ma le tele o le onosaʻi ma le tele o taimi avanoa. E mafua lenei mea ona o le gaogao Initia e manaʻomia ai le tele o le gauai, aua e matua vevela ma ita.

Malamalama O le mea muamua e tatau ona e iloa, o le monarda e fiafia i le vevela ma le susulu o le la. Ae, e ui lava i lenei, afai e totoina i ni nofoaga mafiafia, o le a lelei foi le fuga ma uluola. Aua nei galo e tatau ona e filifilia se nofoaga ma le tulaga o le ai ai le lelei tele o le matagi, ina ia aloese ai mai lona mago ma leai se okesene.

Le palapala. A e totoina ma tuputupu ae, e tatau ona e mataʻituina ma le totoʻa eleele, lea e tatau ona faʻamalosia i taimi uma ma maua ai le maualuga o le susu, o le mea sili ona taua. E mafua lenei mea i le mea moni e faapea o Monarda o se fale gaosi susu e fiafia tele e aau i le suavai suamalie. Ae aua le "faatumu" le laau e aloese ai mai le pala. I le vevela maualuga, e tatau ona faʻamamaina ma le faaeteete le moneti, ma afai e le faia lea mea, o le a faʻaitiitia lona aʻa ma e tatau ona nonoa.

Tausiga e manaʻomia e le monada le naʻo le taimi e faʻatino ai tulafono e lua o loʻo faʻamatalaina i luga. Afai e te pipii atu ia i latou, o le a fuga mai le namu Initia ma sogisogi mo le isi 10 tausaga. Afai ua tele naua le togavao, e mafai ona e "lauina" sina mea laitiiti, aveese nisi o aʻa po o aʻa. A maeʻa Monarda, ma e tupu lenei mea ia Setema, o ona laʻau, pu ma fugalaau e amata ona paʻu. I lenei tulaga, o le vaega atoa i luga aʻe o le eleele e mafai ona vaʻaia ma le totoa i seleni, e ui lava o le gasegase o gataifale e sili ona faatosina mai. I le tautotogo, i le faaiuga o Aperila, ua amata ona tatala e le monarda ona fatugaʻo ma ua mafai ona e faamemelo i ai.

Toe gaosia. I le faʻaleleia tatau o le monarda, e mafai ona e faia i le tautotogo ao lei fuga, vaeluaina le vao i ni vaega ma totoina i le eleele. Ae e tasi le tulafono - e tatau ona totō vao e leai ni aʻa, ina ia sili atu ona fuga. Monarda e mafai ona teuteu pusa tuai, atigipusa ma na ona totoina i luga o le saite. Ae e taua le taulaʻi atu o le vao e vave ona ola vave (sili atu i le 3 tausaga), o lea e tatau lava ona e toe suia. E tatau foi ona iloa e mafai ona oʻo atu i le maualuga le maualuga o laʻau o le monarda, o lea i le taumalulu latou te manaʻomia ona teuteuina.

O fatu mo le totoina e mafai ona faatofu i le eleele i le tautoulu, ma i le tautotogo, o le togavao o le a amata ona fiafia le mata i ona uluai togalaau ua leva ona faatalitali ma tupu. E ui lava, e tusa ai ma metotia faaleaganuu, e sili atu le tufatufaina o fatu i le amataga o Mati i totonu o le eleele, e pei o le kiona ma le vai o le a paʻu mai.

Faafitauli ma faigata. Pe a galulue faatasi ma vao a Initia, o nisi faigata ma le le mautonu e mafai ona tulai mai. E masani ona foliga mai ona o faʻamaʻi toto. O se tasi o maʻi sili ona atiaʻe o le laau o paʻu paʻu. O lenei ituaiga o faʻamaʻi e tupu i totonu o na laau e pei o loʻo iai i nofoaga malulu. Ae aua le popole ma popole. E na o lou manaʻo e vavae ese le pale o le eleele, lea o le a tupu fou i le isi vaitau.

Monarda Uiga

Meatotino o le mea pito sili ona taua i totonu o se laau, ioe, pe a uma le matagofie. Monarda e le gata o se laau matagofie, ae o se laau aoga tele. E tusa ai ma failaʻau, monarda o se aiga o le moa lauiloa. O Monarda e tutusa lava le ofoofogia ma le tulaga ese o le tofo, lea e matua faʻaaogaina i fualaʻau eseese mo le sauniuniga o mea manogi ma meaʻai vevela. E le gata i lea, aua nei galo e faaaoga le upega Initia i lauti ma faaopoopo i le uaina.

I aso anamua, na 'aina le monarda e avea o se auala e faʻaitiitia ai le vevela ma o se mea faʻapitoa. E le gata i lea, faatasi ai ma le fesoasoani a se togavao, o toga, mama ma bronchi na togafitia.

O ai le tuaoi o Monarda

E masani lava, o monarda e faʻaaogaina e fai ma teuteuga mo laufanua ma togalaau. E mafai ona e totoina i soo se nofoaga, pe a na o le ai ai le la ma le susu. Ae o a mea e mafai ona tuu i ai laau? Monarda lelei lelei lelei uma i mea totino ma foliga vaaia ma le wormwood siliva ma le hydrangea. E le gata i lea, aua nei galo e uiga i tahlias ma phloxes uma, ma o Monarda o le a pei o se masiofo. E mafai foi ona e faaopoopo i ai le cosmei, stonecrops ma rudbeckia i lenei lisi.

E taua le faʻamamafa o le monarda o se laau laʻau matagofie ma matagofie, lea e tosina atu ai e le gata i tagata fiafia i le sua suamalie, ae o tagata foi e foliga mai ma manogi manogi.